پنبه در بسیاری از کشورها به عنوان محصولی درآمدزا و اشتغال‌آفرین مورد توجه و حمایت دولت‌ها قرار دارد اما در ایران تولیدش هر ساله ثابت یا روبه کاهش است؛ چرا که عملکرد پایین این محصول نسبت به متوسط جهانی و میزان وابستگی کشور گویای آن است که این طلای سفید می‌رود که به دست فراموشی سپرده شود.

البته مدیر عامل صندوق پنبه نیز فعال بودن تنها ۱۰ درصد پتانسیل ۵۰۰ هزار تنی تولید پنبه در کشور را دلیل این بی‌مهری به این صنعت می‌داند و معتقد است: پنبه و صنایع نساجی در بسیاری از کشورها که از حمایت‌ها و یارانه‌های ویژه‌ای برخوردارند، درآمد زایی بالایی دارند به گونه‌ای که درآمد درآمد نساجی کشوری مانند ترکیه با درآمد نفتی ایران برابری می‌کند.

محمدحسین کاویانی با بیان این مطلب به خبرنگار ایسنا گفت: در چین سالانه شش میلیون تن پنبه تولید و شش میلیون تن دیگر نیز وارد می‌شود که میزان پنبه با تبدیل شدن به محصول نهایی (لباس(  درآمد ارزی بسیار بالایی برای این کشور به ارمغان می‌آورد. همچنین درآمد صنعت نساجی ترکیه با درآمد نفتی ایران برابری می‌کند.

وی افزود: وزارت جهاد کشاورزی به زراعت پنبه که محصولی اشتغالزاست و می تواند در صنایع مختلف از پنبه تا صنعت نساجی، روغن کشی و … اشتغال پایدار ایجاد کند، بی‌توجه است و این در حالی است که میزان تولید پنبه در کشور از ۳۰۰ هزار تن هم‌اکنون به حدود ۵۰ هزار تن رسیده است.

سازمان پنبه باید احیاء شود

مدیر عامل صندوق پنبه با تاکید بر اینکه وزارت جهاد کشاورزی برای احیای این محصول باید سازمان پنبه را احیا کند، ادامه داد: در همه دنیا پنبه مورد توجه دولت‌ها قرار دارد و یارانه‌های بسیاری به تولیدکنندگان پنبه و صنایع نساجی می‌دهند. این درحالی است که در سال‌های گذشته سازمان پنبه در ایران وجود داشت اما در حدود هشت سال گذشته به اداره کل پنبه و بعد به دفتر پنبه تنزل پیدا کرد.

کاویانی خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۷۴ نرخ خرید تضمینی پنبه ۴.۸ برابر نرخ خرید تضمینی گندم بود که در سال جاری به دو برابر رسیده است و همین باعث می‌شود که کشاورزان با میل و رغبت پنبه نکارند و زراعت پنبه را در به اراضی با کیفیت پایین و آن هم با اجبار اختصاص دهند.

وی اظهار کرد:‌ در سال های اول انقلاب ایران صادرکننده پنبه دنیا بوده و سالانه حدود ۱۰۰ هزار تن تنها از استان گلستان به ۲۰ تا ۳۰ کشور دنیا صادر می شد و این استان به عنوان سرزمین طلای سفید معروف بود اما در حال حاضر سطح زیر کشت پنبه در استان گلستان از بیش از ۱۸۰ هزار هکتار به ۱۲ هزار هکتار کاهش یافته است و ایران علیرغم این که در سال ۱۳۸۲ نیز حدود ۱۲ هزار تن پنبه از طریق صندوق پنبه صادر کرد دست به دامان واردات بیش از ۵۰ هزار تن پنبه است.

واردات بیش از ۱۰۰ میلیون دلاری پنبه در سال گذشته

مدیر عامل صندوق پنبه با بیان این‌که در سال گذشته ۵۲ هزار تن پنبه به ارزش بیش از ۱۰۰ میلیون دلار به کشور وارد شد، تصریح کرد: اگر در کنار این واردات به ارز خارج شده از کشور بابت واردات روغن خام، کنجاله و … نیز توجه کنیم متوجه می‌شویم که می‌توان از طریق افزایش عملکرد پنبه و اقتصادی کردن آن برای کشاورزان تا چه حد از خروج ارز از کشور صرفه جویی کرد.

وی گفت: نیاز سالانه کشور به پنبه حداقل ۱۰۰ هزار تن بوده که البته ظرفیت اسمی کارخانه‌های نساجی تا ۲۲۰ هزار تن هم می‌رسد. این درحالی است که هم اکنون کشاورزان برای فروش ۵۰ هزار تن تولید خود نیز با مشکل مواجه هستند.

مدیر عامل صندوق پنبه اظهار کرد: زراعت پنبه تنها به صنعت نساجی محدود نمی شود چرا که می توانیم سالانه حدود ۱۶ هزار تن روغن از تخم پنبه تولید کنیم و از این طریق ضریب خودکفایی روغن را در کشور افزایش دهیم.

کاویانی گفت:‌ در دنیا خطی بین روستا و شهر وجود دارد وهمین باعث می شود که روستاییان تولیدکننده باشند و در آن جا بمانند ولی در ایران همه روستاییان با توجه به مشکلات تولید و حمایت‌هایی که از آن‌ها نمی‌شود به شهرها آمده‌اند. از سوی دیگر با توجه به بدهی که از هندوستان داریم مدت‌ها است که نخ از این کشور به ایران وارد می شود و این درحالی است که واردات نخ جز اشتغالزایی برای هندی‌ها و نابود کردن و تعطیل شدن نساجی‌های ایران حاصلی نداشته است.

وی با اشاره به واردات ۱۹ هزار تنی نخ در سال گذشته به کشور تصریح کرد: اگر ایرانی‌ها طلب خود را بخواهند از طریق مبادله نخ با هندی‌ها صاف کنند می‌توانند این محصول را به چین که متقاضی نخ است بفروشند و آن را به کشور وارد نکنند.

منبع : ایسنا