سفیر ترکیه: مواضع ایران پس از خروج ترامپ از برجام نقشه برخی را به‌هم ریخت
سفیر ترکیه در ایران گفت: بعد از اعلام موضع ترامپ مواضعی را که از سوی ایران گرفته شده مواضعی سازنده، معتدل و خوب دیدیم که شایسته تقدیر است. این برخورد پخته چه‌بسا نقشه‌هایی را که برخی در پس ذهنشان داشتند به هم ریخت.
“رضا هاکان تکین” سفیر ترکیه در ایران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، در خصوص مسائل مختلف از جمله خروج آمریکا از برجام و روابط ایران و ترکیه در این دوره، انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس و اقدامات این کشور به‌عنوان رئیس دوره‌ای سازمان همکاری اسلامی، انتخابات عراق و نیز انتخابات زودهنگام ترکیه، نظرات خود را مطرح کرد که از نظر خوانندگان می‌گذرد.
تسنیم: خروج آمریکا از برجام بازتاب‌های زیاد منطقه‌ای و بین‌المللی به‌همراه داشته و تحولات زیادی را به‌همراه خواهد داشت. نظر ترکیه در این باره چیست؟
هاکان تکین: خروج آمریکا از برجام را تصمیم غلطی می‌دانیم، چراکه از نظر ما برجام یک توافق کارآمد است که بعد از اجرایی شدن به‌خصوص از سوی ایران به‌طور کامل انجام شد که ۱۰ گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز این موضوع را نشان می‌دهد.
در این چارچوب خروج یکطرفه آمریکا از این معاهده بین‌المللی که هم به صلح و ثبات در منطقه و دنیا کمک کرده بود، گامی سازنده در جهت خدمت به صلح جهانی نیست. در این چارچوب بجز آمریکا و چند متحد بسیار نزدیک این کشور، یک اجماع عمومی نسبت به خروج آمریکا از برجام وجود دارد. این اقدام در خارج از چارچوب برجام نیز تاثیرات منفی بر محیط بین‌المللی خواهد داشت.
وقتی کشورها یک معاهده را امضا می‌کنند آن را به عنوان یک تعهد پایدار در نظر می‌گیرند، اما با این گامی که آمریکا برداشته، معاهدات گذشته و نیز معاهداتی که آمریکا در آن حضور دارد با وضعیتی نامعلوم روبرو خواهد شد. در حال حاضر فعالیتی که انجام می‌شود از سوی ترکیه و دیگر کشورها این است که بعد از این اقدام آمریکا چطور می‌توان تاثیرات منفی را به حداقل رساند.
ما نیز به عنوان کشور ترکیه تلاش می‌کنیم در این مسیر حرکت کنیم. البته متوجه هستیم که برای حفظ این موضع ایران(ماندن در برجام) باید شرایطی ایجاد شود که ایران در ازای تعهداتی که داشته، بتواند از منافع اقتصادی آن نیز بهره برد و می‌بینیم که کشورهای اروپایی نیز در این خصوص تلاش‌هایی را دنبال می‌کنند.
شاید از یکسو نیز این اتفاقات بانی خیری باشد برای اینکه کشورهای مختلف به این برسند که باید در مقابل تصمیمات یکطرفه‌ای که آمریکا بخصوص درباره مسائل اقتصادی دارد، سازوکارهایی را دنبال کنند تا بتوانند روابط خود را خارج از آن چارچوب با دیگر کشورها گسترش دهند.
البته اینکه از الان پیش بینی کنیم که نتیجه این تلاش‌ها در سطح بین‌المللی به کجا می‌رسد کار ساده‌ای نیست چراکه این واقعیتی است که آمریکا هنوز هم در اقتصاد جهان یک جایگاه سرامد را دارد.
تسنیم: ایران و ترکیه در دوره تحریم مراودات اقتصادی زیادی با یکدیگر داشتند. با خروج آمریکا از برجام به نظر می‌رسد دوباره موضوع روابط با ترکیه جدی‌تر دنبال شود. تهران و آنکارا برای این دوره پیش بینی‌هایی داشته‌اند؟
هاکان تکین: ایران علاوه بر اینکه همسایه‌ای است که ما اشتراکات زیادی با هم داریم، یکی از شرکای مهم ما به شمار می‌رود. زمانیکه بحث خروج آمریکا از برجام مطرح شد ما تاثیرات احتمالی این موضوع را بررسی کردیم. در گذشته یعنی ۲۰۱۲ هم که سختترین تحریم‌ها علیه ایران اجرایی می‌شد هیچگاه به این تحریم‌ها میدان ندادیم تا جاییکه بدلیل این مواضع هزینه‌هایی را دادیم که هنوز هم بعضی از این هزینه‌ها ادامه دارد.
مواضع ما در قبال ایران هیچ تغییری نکرده و رویکرد آمریکا یا هر کشور دیگری نسبت به ایران تاثیری بر مواضع ما نسبت به ایران نمی‌تواند داشته باشد. روابط دو کشور در سطوح عالی جریان داشته و بخصوص در ماه‌های گذشته سرعت و شتاب بیشتری گرفته و بخشی از این روابط هم بر این حوزه تمرکز داشته که چطور بر روابط اقتصادی سازوکاری ایجاد شود که حداقل تاثیر را از مولفه‌های خارجی داشته باشد.
تصمیم اخیر ترامپ نشان داد که تصمیمات ما چقدر درست و به موقع گرفته شد. مایه خوشبختی ایران و ترکیه است که موافقتنامه‌ای امضا شده که دو کشور بتوانیم بر اساس ارزهای ملی خود تجارت کنیم.
